Σάββατο 30 Μαρτίου 2013

Klip / Στιγμιότυπο (2012)

Ταυτόχρονα μία από τις πιο αληθινές ταινίες με θέμα την εφηβεία, αλλά και τις πιο ωμές σεξουαλικά που μπορεί κανείς να βρει στο είδος αυτό. Αν, τώρα, ο συνδυασμός εφηβείας και σκηνών σκληρού σεξουαλικού περιεχομένου ακούγεται παράδοξος, αξίζει να σημειωθεί πως μπορεί οι εν λόγω σκηνές (στις οποίες το φιλμ υπογραμμίζει πως δεν συμμετέχουν ανήλικοι) να αγγίζουν την πορνογραφία, ποτέ όμως την άσκοπη χυδαιότητα. Αντιθέτως, συμβαδίζουν όχι μόνο με το πνεύμα της ταινίας αλλά και κατ’ επέκταση με την ίδια τη γενιά με την οποία αυτή ασχολείται, μια γενιά πιο εξοικειωμένη με το σεξ από οποιαδήποτε άλλη.

Παρότι το ενδιαφέρον βέβαια της νεαρής Γιάσνα (Isidora Simijonovic) επικεντρώνεται ως επί το πλείστον γύρω από το σεξ και τη σχέση της, το φιλμ, διαθέτοντας μια πιο αποστασιοποιημένη και αντικειμενική ματιά, επιχειρεί να αποτελέσει μια γενικότερη μελέτη της ψυχολογίας και της νοοτροπίας της σύγχρονης νεολαίας. Το οικογενειακό περιβάλλον των εφήβων, οι διασκεδάσεις τους, το σχολείο, το facebook και πάνω απ’ όλα η εξάρτηση από έναν έρωτα που μπορεί να μην υπάρχει καν, όλα κάνουν το πέρασμά τους μπροστά από το φακό της Maja Milos και εξερευνούνται σύντομα ή διεξοδικά. Υπάρχουν ομολογουμένως ορισμένες φορές που η ταινία καταφεύγει σε αδικαιολόγητες υπερβολές (όπως οι συνεχείς καυγάδες και η σε στιγμές υπερβολικά επιδεικτική, σχεδόν αψυχολόγητη αγνόηση της ηρωίδας από το αγόρι της), σε γενικές γραμμές όμως το σενάριο και η σκηνοθεσία της Milos κατορθώνουν να απεικονίσουν όλα αυτά τα στοιχεία της ζωής ενός νέου με τόση ειλικρίνεια που σχεδόν χρειάζεται προσπάθεια για να συνειδητοποιήσεις πως παρακολουθείς μυθοπλασία.

Ναι, τόσο αληθινά είναι όσα το «Klip» αφηγείται. Και το εντυπωσιακότερο, τόσο αληθινοί είναι οι χαρακτήρες του, οι οποίοι αποτελούν ίσως το δυνατότερο χαρτί του. O θεατής κάνει μια βουτιά στον εσωτερικό κόσμο της Γιάσνα και, αν όχι κατά τη διάρκεια της θέασης, μετά από τον προβληματισμό που την διαδέχεται κατανοεί απόλυτα την ψυχολογία και τις σκέψεις της. Αξιέπαινο επίτευγμα, για το οποίο εύσημα πρέπει να δοθούν και στην πολύ καλή ερμηνεία της Isidora Simijonovic. Ο ερμηνευτικά ικανότερος όλων όμως είναι ο Vukasin Jasnic, ο οποίος εκπλήσσει ευχάριστα χάρη στην άνεση με την οποία πείθει πως ο χαρακτήρας του είναι ρεαλιστικότατος, παρόλο που από την πλευρά της Milos παρουσιάζεται λίγο πιο υπερβολικός απ’ όσο θα έπρεπε.

Φυσικά, η κατανόηση της πρωταγωνίστριας από τον θεατή δε συνεπάγεται μεστότητα της ταινίας σε συναισθηματική φόρτιση, καθώς επιτυγχάνεται κυρίως μέσα από τον προβληματισμό και όχι τη συναισθηματική ταύτιση του θεατή με την ηρωίδα. Μπορεί το φιλμ να ασχολείται με την εφηβεία, δεν ανήκει όμως σε καμία περίπτωση στις νεανικές, feel-good δραματικές κομεντί με τις οποίες το θέμα έχει πιθανά ταυτιστεί. Στόχος της Milos είναι η ωμή αναπαράσταση της πραγματικότητας και η ψυχρή σκηνοθετική της ματιά σε αυτό αποσκοπεί.

Καλώς ή κακώς, η ταινία δεν ενδείκνυται για να περάσετε ευχάριστα την ώρα σας. Δεν είναι απίθανο μάλιστα να αισθανθείτε ότι την χάνετε, γιατί σε σημεία η Milos μοιάζει απλά να κατακρίνει τους σημερινούς εφήβους για τις κενές ζωές τους και την απουσία συναισθημάτων τους. Όσον αφορά στο τελευταίο όμως, στην πραγματικότητα η δημιουργός υπαινίσσεται αισθητά τον κρυμμένο, ευαίσθητο εαυτό της Γιάσνα, μέχρι αυτός να αναδυθεί στην επιφάνεια. Αποφεύγεται εύστοχα έτσι να καταλήξει η ταινία μονοδιάστατη. Αντ’ αυτού, κατορθώνει να προσφέρει αρκετή τροφή για σκέψη, η οποία αποδεικνύεται μάλλον απαραίτητη για να εκτιμήσει κανείς το «Klip».

Εξαιρετικά καίρια και εντυπωσιακά διεισδυτική σπουδή πάνω στην σημερινή νεολαία, το «Klip» είναι ίσως η πιο ρεαλιστική και ειλικρινής ταινία που μπορεί κανείς να βρει για το συγκεκριμένο θέμα.

Βαθμολογία: 3/5

Πέμπτη 7 Μαρτίου 2013

Life of Pi / Η ζωή του Πι (2012)


 «Η φύση μπορεί να δώσει τις πιο φοβερές παραστάσεις. Η σκηνή της αχανής, ο φωτισμός εντυπωσιακός, τα αξεσουάρ αναρίθμητα και οι δαπάνες για ειδικά εφέ απεριόριστες. Παρακολουθούσα ένα πολυθέαμα αέρα και νερού, ένα σεισμό των αισθήσεων που ούτε το Χόλιγουντ μπορεί να σκηνοθετήσει» γράφει ο Yann Martel σε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του, «Η ζωή του Πι». Κι όμως, το Χόλιγουντ κέρδισε το στοίχημα να τον διαψεύσει.

Τα ίδια τα παραπάνω λόγια του Martel θα μπορούσαν να χαρακτηρίζουν και την ταινία. Παρόμοιες λέξεις θαυμασμού φέρνει στο μυαλό του θεατή το θέαμα που παρακολουθεί. Ο Ang Lee αναλαμβάνει τη ριψοκίνδυνα δύσκολη κινηματογραφική μεταφορά του ομώνυμου βραβευμένου μυθιστορήματος και το αποτέλεσμα είναι σχεδόν πρωτόγνωρο. Ο καταξιωμένος Ταϊβανέζος σκηνοθέτης χειρίζεται το απαιτητικό σενάριο που έχει στα χέρια του με αδιαμφισβήτητη μαεστρία, προσφέροντας στις μαγευτικές εικόνες που πλάθει η φαντασία ενός αναγνώστη μια πιστού ύφους φαντασμαγορική οπτικοποίηση που σαγηνεύει έναν -σινεφίλ ή μη- θεατή. Τα εντυπωσιακά εφέ χρησιμοποιούνται με παραμυθένια διάθεση, όσο και με σύνεση και η Οδύσσεια του νεαρού ήρωα βρίθει από εικόνες εκθαμβωτικής ομορφιάς. Διακρίνεται επιπλέον από σκηνές αξιοθαύμαστα καθηλωτικού δυναμισμού και δεξιοτεχνικής κινηματογράφησης (η βύθιση του πλοίου είναι ίσως η πιο συγκλονιστική στιγμή του έργου), μελαγχολική συγκίνηση και προθέσεις για έντονο προβληματισμό, ενώ δεν λείπει σε όλα αυτά το χιούμορ και, φυσικά, η βαθιά αισιοδοξία.

Στο σενάριό του, ο David Magee κάνει μια αισθητά προσεγμένη και τουλάχιστον αξιέπαινη διασκευή του καλογραμμένου βιβλίου του Martel και αφαιρεί ευτυχώς από αυτό ορισμένες επιεικώς άστοχες υπερβολές, διατηρώντας ακέραιη την συγκινησιακή του συνέπεια. Υπογραμμίζει, επίσης, περισσότερο από τον συγγραφέα, τη σύνδεση της στοχαστικής αναζήτησης της ιστορίας (γύρω από το ρόλο της πίστης στη ζωή του ανθρώπου) με το ιδιαίτερο φινάλε της, καθιστώντας έτσι και τα δύο σαφέστερα στα μάτια του θεατή.

Το αποτέλεσμα είναι ένας ακαταμάχητος συνδυασμός οπτικής μαγείας και συναισθηματικής μεστότητας, παραμυθένιας ατμόσφαιρας και αναζήτησης απαντήσεων σε διαχρονικά ερωτήματα, μιας σκληρής ιστορίας επιβίωσης και ενός ισχυρού μηνύματος ζωής! Από το πρώτο μέχρι το τελευταίο λεπτό της, η «Ζωή του Πι» είναι μια ασυνήθιστη, ανεπανάληπτη εμπειρία, που συγκινεί, προβληματίζει και, πάνω απ’ όλα, συναρπάζει. Τα λόγια του Martel, όμως, τα λένε από μόνα τους όλα: «ένας σεισμός των αισθήσεων»…

Βαθμολογία: 4/5