Κυριακή 5 Οκτωβρίου 2014

The Babadook / Ο Μπαμπούλας (2014)

Δίχως αμφιβολία, δεν πρόκειται για άλλη μια ταινία τρόμου του σωρού. Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι έχουμε κάποια αξέχαστη horror εμπειρία, αλλά οφείλεται περισσότερο στις προθέσεις της δημιουργού, Jennifer Kent. Γρήγορα γίνεται αισθητό ότι η κινηματογραφική εστίαση βρίσκεται στη δύσκολη σχέση της μητέρας Essie Davis και του γιου Noah Wiseman κι όχι τόσο στο χτίσιμο ατμόσφαιρας τρόμου, η οποία προκύπτει σταδιακά μέσα από αυτή. Επτά χρόνια μετά το θάνατο του συζύγου της, η Amelia (Davis) αρνείται να αποδεχτεί την απουσία του και η εμμονική προσκόλληση της στο παρελθόν έχει σαφή αντίκτυπο στην περίεργη, σχεδόν ανυπόφορη για αυτήν συμπεριφορά του γιου της Samuel (Wiseman). Τα στοιχεία τρόμου αρχίζουν να κάνουν την εμφάνισή τους όταν ο μικρός Samuel θα ζητήσει από τη μητέρα του να του διαβάζει ένα αθώο παιδικό βιβλίο, τιτλοφορούμενο «Mister Babadook»…

Πέρα από το ότι το μυστηριώδες αυτό βιβλίο είναι τόσο καταπληκτικά σχεδιασμένο -και creepy- που προσωπικά θα το ήθελα ανεξαρτήτως ηλικίας στη βιβλιοθήκη μου, μας εισάγει με σαγηνευτικά ανατριχιαστικό τρόπο στην ενδιαφέρουσα αυτή horror προσέγγιση της Kent. Ο τρόμος εδώ έχει τη μορφή ενός σκοτεινού, διαστρεβλωμένου παραμυθιού που συγχέεται απειλητικά με την πραγματικότητα, πάνω απ’ όλα ως τροχοπέδη στις ανθρώπινες σχέσεις. Δεν υπάρχουν φαντάσματα, στοιχειωμένα σπίτα ή μπαμπούλες κάτω από τα κρεβάτια και στις ντουλάπες. Και η πρωτοτυπία του φιλμ είναι πως, κατ’ ουσίαν, δεν υπάρχει ούτε καν ο (ή το) «Babadook», παρά μόνο προσωπικοί δαίμονες που πρέπει να ξεπεραστούν. Δεν επιδιώκεται μεν ούτε ένα jump scare σε όλη την ταινία (επιτέλους!), αλλά επίσης δεν είναι ούτε η υποβλητικότατη ατμόσφαιρα ούτε οι λίγες, αν και μάλλον αδέξιες «mainstream» τρομακτικές σκηνές που καταφέρνουν πραγματικά να σε φοβίσουν. Είναι ότι παρακολουθείς αυτό το ετοιμόρροπο πρότυπο μιας μητρικής φιγούρας και την εγγενή αθωότητα της σχέσης μάνας και γιου να οδεύουν μεθοδικά προς την ακραία διάλυσή τους. Και, αν δε σε τρομάζει, σε κάνει να αισθάνεσαι αληθινά άβολα…

Η Kent κατορθώνει να παραμείνει πιστή στο νοηματικό της βάθος μέχρι και στην τελευταία σκηνή. Κι ενώ αυτό από μόνο πρόκειται για ένα αληθινά αξιέπαινο επίτευγμα, εκείνο που η σκηνοθέτιδα δεν καταφέρνει είναι να διατηρήσει εξίσου αποτελεσματικά την ισορροπία με το είδος που υπηρετεί. Όλα οδηγούν σε ένα φινάλε που, προσπαθώντας να κορυφώσει ταυτόχρονα τον τρόμο, την αλληγορία, αλλά και το μαύρο χιούμορ του, βροντοφωνάζει από αμηχανία. Κι έτσι, χωρίς να είσαι σίγουρος αν αυτό που μένει μετά το τελικό πλάνο είναι ακριβώς αυτή η αμηχανία ή μια ηθελημένη υπαινικτικότητα, δεν μπορείς παρά να υποκλιθείς μεν στις εξαιρετικές προθέσεις αλλά και να παραμείνεις με ανάμεικτες εντυπώσεις.

Εξαιρετική πάντως αποδεικνύεται η πρωταγωνίστρια Essie Davis, που θυμίζει (κυρίως φυσιογνωμικά, αλλά κατά έναν τρόπο και σαν χαρακτήρας) τη συγκλονιστική Jessica Lange από το τηλεοπτικό «American Horror Story: Asylum», με ένα ραγισμένο, μισότρελο βλέμμα βγαλμένο από τη «Δασκάλα του πιάνου» Isabelle Huppert.

Βαθμολογία: 2.5/5

9 σχόλια:

  1. Θέλω πραγματικά να δω μια καλή ταινία τρόμου από αυτό το πολύπαθο είδος που τόσο πολύ αγαπώ. Έχω φτάσει τα τελευταία πολλά χρόνια να βλέπω σπάνια καινούργιες ταινίες γιατί όλες στο τέλος με απογοητεύουν. Οπότε έχω αποφασίσει να είμαι πολύ εκλεκτικός όταν πρόκειται να δω μια καινούργια ταινία τρόμου. Από αυτά που διάβασα στο κείμενό σου έχει τα στοιχεία εκείνα που θέλω (ανεξάρτητα από την σχετικά χαμηλή βαθμολογία) κι έτσι θα την δω με την πρώτη ευκαιρία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Αργύρη, η τελευταία αληθινά καλή ταινία τρόμου που θυμάμαι εγώ είναι το ισπανικό Rec, από το οποίο έχουν περάσει ήδη 5 χρόνια. Από τότε η μόνη ταινία τρόμου που έχει ξεχωρίσει είναι, νομίζω, το "Μικρό σπίτι στο δάσος", κι αυτό επειδή βασικά δεν ήταν ταινία τρόμου! Επομένως, σε αυτές τις συνθήκες το Babadook είναι σίγουρα κάτι το αξιοσημείωτα φρέσκο, αν μη τι άλλο. Δεν είναι εύκολο αυτό που προσπαθεί να πετύχει (horror που συνδυάζεται καθοριστικά με νοηματικό υπόβαθρο), για αυτό και δεν τα καταφέρνει τέλεια. Αλλά και μόνο το ότι έχει κάτι ευχάριστα καινούριο να πει, το καθιστά αναμφίβολα άξιο προσοχής. :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Διόρθωση: το rec ήταν πριν από 7 χρόνια, το 2007. Υπήρξε και το The strangers του 2008 που προσωπικά μου άρεσε ιδιαιτέρως, ασχέτως που γενικώς δεν εκτιμήθηκε καθόλου.

    Πάνε χρόνια πάντως...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Όντως το "rec" ήταν δυνατή ταινία πρωτόγονου τρόμου. Το "The strangers" έως το πρώτο του μισό με είχε ενθουσιάσει αλλά μετά με ψιλοαπογοήτευσε (όπως συμβαίνει άλλωστε και στις περισσότερες ταινίες αυτού του είδους). Από την άλλη ίσως να φταίει το γεγονός ότι την προηγούμενη χρονιά είχε βγει μια παρόμοια ταινία, το "Vacancy" (με πολλές αναφορές στο "Ψυχό" του Χίτσκοκ) που με είχε κατενθουσιάσει. Το "Μικρό σπίτι στο δάσος" ταινία τρόμου την θεωρώ όπου με ξενέρωσε η μεγάλη σε έκταση σκηνή πάλης προς το τέλος και το ότι να 'ναι φινάλε της.

    Εγώ αυτές που ξεχωρίζω (δηλαδή με βαθμολογία από 3,5 και πάνω) από την χρονιά του "rec" μέχρι και σήμερα είναι τα το ιδιαίτερο και σινεφιλικό Berberian Sound Studio, The Crazies, Triangle (διαμαντάκι από τα λίγα), Lat den ratte komma in (αν και κάποιοι δεν την θεωρούν ταινία τρόμου), The House of the Devil, η απίθανη ένοχη απόλαυση Trick 'r Treat, Vacancy, Paranormal Activity, 1408. Ειδική μνεία στο "Insidious" για την πολύ τρομακτική ατμόσφαιρά της.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Λοιπόν υπάρχουν πολλά εκεί που δεν έχω δει. Είναι όμως γιατί, όπως κι εσύ, είμαι πολύ διστακτικός ακόμα και για όσα μου φαίνονται ενδιαφέροντα. Βασικά αναφέρομαι στα The crazies, Vacancy και, κυρίως, στο Trick 'r treat, για το οποίο είχα διαβάσει καλά λόγια μεν, από πηγές όμως που δεν θεωρούσα και πολύ αξιόπιστες (δεν είχε έρθει σε μας άλλωστε, για να εκτιμηθεί εδώ).
    Το Vacancy μου είχε κινήσει απίστευτα το ενδιαφέρον από το τρέιλερ, αλλά είχα μέχρι σήμερα την εντύπωση ότι ήταν μάπα. (να μου πεις, οι κριτικές αυτήν την εντύπωση δίνουν και για το strangers). Χαίρομαι πολύ που σου άρεσε και με κάνεις να ενδιαφερθώ ξανά.
    Το "Άσε το κακό να μπει" μου άρεσε κι εμένα (όπως και το ριμέικ του), αλλά κι εγώ το θεωρώ μόνο "τυπικά" ταινία τρόμου. Στη μνήμη μου, δεν έχει καταγραφεί ως τέτοια. Όπως ούτε και το "Μικρό σπίτι στο δάσος", που είναι στην πραγματικότητα μια (κατ' εμέ ευστοχότατη) μαύρη κωμωδία, εξού και το "ό,τι να 'ναι" φινάλε που αναφέρεις. Τo Berberian Sound Studio ομολογώ ότι δεν το ήξερα καν και στο House of the devil δεν είχα δώσει προσοχή. Το 1408 (θέλω να διαβάσω το διήγημα) δεν μου άρεσε και το Paranormal activity δεν μου είπε και πολλά. Το Triangle θέλω πολύ να το δω. :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Όσα δεν έχεις δει θα σου πρότεινα να τα δεις. Τα Berberian Sound Studio, Triangle, Trick 'r Treat πιστεύω ότι είναι κάτι το ξεχωριστό ενώ τα The Crazies, Vacancy, House of the devil μπορεί να μην έχουν κάτι το καινούργιο να σου προσφέρουν αλλά κατά την γνώμη ξεχωρίζουν μακρά από τον μέσο όρο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Η ταινία είναι μια τεράστια παπαρια.Δε ξέρω από που έβγαλες το συμπέρασμα και γράφεις τετοια προκλητικά γελοία κριτικη.Οτι χειρότερο έχω δει μια κλάση κάτω ακόμα και από το paranormal activity

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. χμ, αν βρήκες αυτήν εδώ την κριτική προκλητικά γελοία, τότε τώρα που δημοσιεύτηκαν οι επίσημοι διθύραμβοι για την ταινία, τι κάνεις, τραβάς τα μαλλιά σου;

    ΑπάντησηΔιαγραφή