Σάββατο 12 Ιανουαρίου 2013

Holy motors (2012)


Για πολλούς αριστούργημα, για άλλους τόσους ανούσια «ψευτο-καλλιτεχνιά», σίγουρα όμως το «Holy motors» είναι η πιο αμφιλεγόμενη και μία από τις πιο πολυσυζητημένες ταινίες της χρονιάς που μόλις έφτασε στο τέλος της. Κι όχι άδικα. Ο Leos Carax, σε ένα προκλητικά χαρακτηριστικό δείγμα της δημιουργικής του εσωστρέφειας, διηγείται μία ημέρα από τη ζωή του πρωταγωνιστή του, του κυρίου Όσκαρ, κατά την οποία αυτός μεταφέρεται με τη λιμουζίνα του για να παραστεί σε μία σειρά από επαγγελματικά ραντεβού. Μιλώντας βέβαια για «επαγγελματικά ραντεβού» έχει στο μυαλό του κάτι εντελώς διαφορετικό απ’ ό,τι μπορείτε να φανταστείτε… Η δουλειά του, εν ολίγοις, είναι να υποδύεται ρόλους. Κάθε φορά που βγαίνει από τη λιμουζίνα-καμαρίνι του, έχει και διαφορετική ταυτότητα και οι εν λόγω ρόλοι του θα είναι από μια γριά ζητιάνα μέχρι ένας δολοφόνος σε αποστολή να σκοτώσει… τον εαυτό του!
Θα κοιτάτε απορημένα, θα εκνευριστείτε, θα αναφωνήσετε «επιτέλους» ή θα σκάσετε στα γέλια, μετά το τέλος της ταινίας. Όλες οι αντιδράσεις είναι απολύτως λογικές. Παράλογη, ίσως ασυνάρτητη, αλλά αν μη τι άλλο φοβερά ευφάνταστη, χωρίς, πολλές φορές, να σου ξεκαθαρίζει αν πρέπει να την πάρεις στα σοβαρά, η ταινία μέχρι κάποιο σημείο δε βγάζει κανένα απολύτως νόημα! Σταδιακά όμως, αρχίζουν όλο και συχνότερα να εμφανίζονται στοιχεία που μοιάζουν να κρύβουν μέσα τους ουσία, κομμάτια ενός χαώδους παζλ που φαινομενικά ταιριάζουν μεταξύ τους…
Αφού το φιλμ τελειώσει, καρφώνεται με ευκολία στο μυαλό σου. Για μέρες. Και κατά την ομολογουμένως δύσκολη επεξεργασία του, ανακαλύπτεις πως τα κομμάτια που ταιριάζουν ολοένα και πολλαπλασιάζονται. Το φιλμ πλέον μοιάζει με γρίφο που σιγά-σιγά αποκωδικοποιείται, αν και είναι μάλλον αδύνατο να λυθεί εξολοκλήρου.
Όπως μαρτυρούν ο αυτοαναφορικός χαρακτήρας της και η σύντομη εμφάνιση του ίδιου του Carax στην εναρκτήρια σεκάνς, η οποία λειτουργεί κάπως σαν ένα εισαγωγικό σημείωμα, η ταινία είναι καθαρά προσωπική για τον δημιουργό της. Λαμβάνοντας αυτό υπ’ όψιν, μπορεί κανείς να διακρίνει την ανάγκη του τελευταίου να εκφραστεί μέσα από το σινεμά. Συνεπώς, αν και είναι πολύ πιθανόν ο καθένας να καταλήξει στα δικά του συμπεράσματα, το «Holy motors» μοιάζει τελικά με μια έκφραση προσωπικών ανησυχιών (κυρίως απέναντι στην νέα εποχή της τεχνολογίας) και βαθιά υπαρξιακών προβληματισμών. Για την ακρίβεια, αποτελεί έναν κυκεώνα τέτοιων φόβων και αναζητήσεων, εκφρασμένο με τόσο πάθος και έξαρση ώστε φαντάζει χαοτικός, ακόμα και στο μυαλό του ίδιου του σκηνοθέτη. Σε παρασύρει, όμως, στο δρόμο του, ακόμη κι αν δύσκολα θα δοθεί ξεκάθαρη απάντηση στο αναπόφευκτο «τι ήθελε να πει ο ποιητής;»…
Τι είναι λοιπόν το «Holy motors»; Καλή ερώτηση… Είναι ένας υπαρξιακής χροιάς, εσωτερικός διάλογος του δημιουργού του, εκφρασμένος σε μία απολαυστικά μυστηριώδη ταινία, την οποία όσο περισσότερο σκέφτεσαι, τόσο περισσότερο σου αρέσει…

Βαθμολογία: 3.5/5

4 σχόλια:

  1. Γεια σου Ψηλόκαρδε, καλή χρονιά σου εύχομαι!

    Δεν μου άρεσε. Και την θεωρώ πολύ δήθεν ή όπως είπες κι εσύ «ψευτο-καλλιτεχνιά» για τον εξής λόγο: Πιστεύω ότι έκανε μια τέτοια ταινία μόνο και μόνο για να προκαλέσει ντόρο για την επιστροφή του στα κινηματογραφικά δρώμενα έπειτα από 13 χρόνια. Γιατί σου λέει ο καθένας θα πει το μακρύ και το κοντό του για αυτήν την ασυναρτησία, οπότε κερδισμένος θα βγει. Ξέρεις πολύ καλά ότι οι περισσότεροι κριτικοί και βαρυκουλτουριάρηδες συνήθως αποθεώνουν τέτοιες ασυναρτησίες που μιλούν για το ίδιο το σινεμά κι έχουν σινεφίλ αναφορές. Είναι από εκείνες τις ταινίες όπου ο καθένας θα μπορούσε να την χαρακτηρίσει από σκουπίδι μέχρι και αριστούργημα. Σίγουρα έχει ορισμένες πολύ καλές στιγμές αλλά σαν σύνολο δεν με ανταποκρίθηκε στα προσωπικά μου γούστα.

    1/5: Μετριότατη

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Καλή χρονιά Αργύρη !!

    Δεν είναι καθόλου απίθανο τα πράγματα να είναι όπως τα λες. Δεν μου φάνηκε όμως (τελικά) απόλυτα ασυνάρτητη, αφού εντόπισα στοιχεία στα οποία μπόρεσα να βασιστώ ώστε να βγάλω (τα προσωπικά μου) συμπεράσματα. Και είχα καιρό να προβληματιστώ τόσο πολύ, πράγμα που εκτίμησα. Ομολογώ όμως ότι δεν καταλαβαίνω γιατί "αριστούργημα"...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Θα συμφωνήσω μαζί σου ότι δεν είναι απόλυτα ασυνάρτητη διότι κάποια σαφείς συμπεράσματα μπορείς να βγάλεις. Πιο πολύ εννοούσα τις άπειρες ερμηνείες που μπορεί να βγάλει ο καθένας βλέποντας αυτήν την ταινία. Δηλαδή μιλάω για την "ασυναρτησία ερμηνειών".

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. ντορος, ασυναρτησία και μετριοτητα. θα συμφωνήσω με τον Αργυρη

    ΑπάντησηΔιαγραφή